توجه به مراقبت های بعد از زایمان سزارین هم برای سلامت جسمی و روحی مادر و هم سلامت نوزاد از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در زایمان سزارین، مادر با یک جراحی بزرگ شکمی مواجه می‌شود که برای کاهش درد، جلوگیری از عفونت و بازگشت هرچه زودتر به روال عادی زندگی و البته کنترل کردن بحران های هیجانی و روانی، نیاز به مراقبت های ویژه ای دارد. این مراقبت ها نه تنها به بهبود زخم جراحی کمک می‌کنند، بلکه در افزایش انرژی، تنظیم هورمون‌ها و کاهش خطرات احتمالی مانند لخته شدن خون و عفونت نیز مؤثر هستند.
بسیاری از مادران پس از سزارین با نگرانی‌های متعددی روبه‌رو می‌شوند؛ از درد و محدودیت حرکتی گرفته تا مراقبت از نوزاد و شیردهی. در چنین شرایطی، داشتن اطلاعات دقیق و علمی درباره مراقبت‌های صحیح، می‌تواند به کاهش استرس و بهبود روند بازگشت به زندگی عادی کمک کند. در این مقاله، به‌طور جامع و کاربردی به نکات اساسی مراقبت‌های بعد از زایمان سزارین پرداخته‌ایم تا شما بتوانید این دوران را با آرامش و کمترین عوارض سپری کنید.
مراقبت های بعد از زایمان سزارین و دستورالعمل های ویژه
پس از زایمان سزارین، احساس درد و خستگی طبیعی است. شرایط و توان جسمی در افراد با هم متفاوت است و به همین دلیل این عوارض در مدت و شدت های مختلفی بروز پیدا میکند.
- استراحت کافی داشته باشید. هرچند که حرکت کردن بعد از سزارین مهم است، اما باید به اندازه کافی استراحت کنید. اگر خانواده و دوستان می‌توانند در انجام کارهای روزمره به شما کمک کنند، از آنها بخواهید. هنگام خوابیدن نوزاد، شما هم استراحت کنید. در دو هفته اول، از بلند کردن اجسام سنگین‌تر از ۵ تا ۷ کیلوگرم خودداری کنید.
- برای کاهش درد، دارو مصرف کنید. پزشک ممکن است ایبوپروفن، استامینوفن یا داروهای دیگر را برای تسکین درد توصیه کند. بیشتر داروهای مسکن برای دوران شیردهی بی‌خطر هستند.
نحوه مقابله با درد سزارین
زنان به مصرف مسکن، بلافاصله پس از جراحی، نیاز خواهند داشت. اگر درد زیادی دارید می توانید از پزشک خود مسکن قوی تر بخواهید. هنگام سرفه یا نفس عمیق، یک بالش را روی برش خود نگه دارید، یا یک گن طبی استفاده کنید، که فشار روی عضلات شکم شما را کاهش می دهد.
ریکاوری بعد از سزارین چقدر طول می کشد؟
حدود یک الی دو هفته طول می کشد تا بهبودی پس از سزارین انجام شود، اما این زمان برای هر فرد متفاوت خواهد بود. یک برش، معمولاً یک برش افقی که در قسمت پایین شکم شما ایجاد می شود، می تواند هفته ها طول بکشد تا بهبود یابد. در طول این مدت، توصیه می شود از بلند کردن چیزهای سنگین تر از کودک خودداری کنید. بهتر است از انجام ورزش های شدید خودداری کنید.
در طول دوران ریکاوری سزارین چه زمانی بایستی به صورت اورژانسی پزشک مراجعه کنید؟
اگر هر یک از علائم زیر را بعد از سزارین داشتید، فوراً با پزشک تماس بگیرید:
- درد شدید
- نشت ادرار
- درد هنگام ادرار کردن
- خونریزی شدید واژن
- زخم شما در حال تشدید قرمزی، درد و تورم می شود
- ترشح چرک یا مایع بدبو از زخم
- سرفه یا تنگی نفس
- تورم یا درد در ساق پا
این علائم ممکن است نشانه عفونت یا لخته خون باشد که باید در اسرع وقت درمان شود. این پدیده خیلی به ندرت اتفاق می افتد و بسیار نادر است. اما شما باید به عنوان فردی که تازگی زایمان کرده است مراقبت های ضروری سزارین را انجام دهید تا بتوانید فرزند خود را به راحتی در آغوش بگیرید و بزرگ کنید.
کنترل درد و خونریزی بعد از سزارین
اکثر زنان در چند روز اول پس از سزارین کمی ناراحتی را تجربه می کنند و برای برخی از زنان این درد می‌تواند چندین هفته طول بکشد.
- می‌توانید از مسکن های معمولی مانند پاراستامول یا ایبوپروفن استفاده کنید.
- آسپرین و مسکن‌های قوی تر مثل کدئین معمولاً در صورت شیردهی توصیه نمیشود.
- پزشک می تواند در مورد مناسب ترین مسکنی که باید مصرف کنید به شما توصیه های لازم را بدهد.
- همچنین ممکن است مقداری خونریزی واژن داشته باشید، که طبیعی است و طی چند روز آینده قطع خواهد شد.
- از نوارهای بهداشتی به جای تامپون برای کاهش خطر انتشار عفونت به داخل واژن استفاده کنید و در صورت شدید بودن خونریزی از پزشک متخصص زنان و زایمان مشاوره بگیرید.
چه زمانی بعد از سزارین می توان به فعالیت های عادی بازگشت؟
سعی کنید تا زمانی که در حال بهبودی هستید، تحرک داشته باشید و فعالیت های ملایمی مانند پیاده روی روزانه انجام دهید تا خطر لخته شدن خون را کاهش دهید. مراقب باشید بیش از حد به خودتان فشار نیاورید. زایمان سزارین فرایندی است که اغلب خانم ها دوره ریکاوری کوتاهی را سپری می کنند و به سرعت به حالت طبیعی خود بر می گردند.
چند ساعت بعد از سزارین می توانم پیاده روی کنم؟
پیاده‌روی بعد از زایمان سزارین می‌تواند به بهبود سریعتر شما کمک کند، اما باید با دقت و توجه به توصیه‌های پزشک خود آغاز شود. در ابتدا، استراحت کافی و مراقبت از زخم جراحی الزامی است. سپس، به تدریج و با توافق پزشک، می‌توانید به فعالیت‌های بدنی سبک مانند پیاده‌روی بپردازید. شروع با فاصله کوتاه و با رعایت سطوح راحتی و اندازه گام‌ها توصیه می‌شود. پوشیدن لباسی راحت و مناسب فعالیت بدنی و استفاده از کفش‌های مناسب نیز مهم است. در صورتی که در هنگام پیاده‌روی درد یا علائم نامطلوبی تجربه کنید، باید به پزشک خود اطلاع دهید. در کل، شروع پیاده‌روی به مرور زمان و با توجه به توانایی و توصیه‌های حرفه‌ای، به شما کمک میکند تا بهبودی سریعتر و بازگشت به فعالیت‌های روزمره را تجربه کنید.
